Czy wiek na rynku pracy jest atutem czy wadą? Dlaczego ageizm w Polsce jest zjawiskiem powszechnym? Jak portal Flexi.pl walczy ze stereotypami? Na te i inne ważne pytania odpowiada Beata Ryba, marketing director Flexi.pl. Zapraszam na koleją odsłonę ogólnopolskiej dyskusji „Senior to (nie) brzmi dumnie?”.
Barbara Górnicka-Naszkiewicz: „Pokolenie Flexi” to termin, który na dobre zadomowił się w dyskusji o srebrnym pokoleniu w Polsce. Jak zrodziła się idea powstania tego wyrażenia?
Flexi.pl, Beata Ryba: Twórczynią portalu pracy i aktywności dla osób 50+ jest Katarzyna Łakińska. Obserwując, co się dzieje w obszarze demografii (gdzie znamienne jest starzenie się społeczeństwa) oraz widząc, że wielu wartościowych ludzi po 50. roku życia bywa odsuwanych na boczny, zawodowy tor, postanowiła założyć portal, który będzie przestrzenią inspiracji dla Pokolenia 50, 60, 70+. Katarzyna Łakińska zdefiniowała także, że ludzie 50+ to osoby, od których w pewnym sensie wymagana jest większa elastyczność. Dzielą swój czas pomiędzy pracę, opiekę nad rodzicami, wnukami, ale także chcą być aktywni w różnych obszarach – nie tylko zawodowym. Mają bowiem apetyt, by podróżować, zwiedzać, działać dobroczynnie. To aktywna, energetyczna generacja, która ma w swojej naturze elastyczność. Jak podkreśla Katarzyna Łakińska, Pokolenie Flexi współtworzyło postkomunistyczną Polskę, zaliczając transformację ustrojową i przechodząc od epoki ołówka, przez epokę kalkulatora, do czasu, kiedy pojawiły się pierwsze PC i kiedy prym wiodą komputery i sztuczna inteligencja. Ta różnorodność doświadczeń, elastyczność oraz otwartość na rozmaite możliwości, bo Pokolenie Flexi, wie, że „najlepsze przed nim”, pojawiają się więc w nazwie generacji. Termin ten stał się już rozpoznawalny i jest stosowany. Wiemy bowiem, że język ma znaczenie. Określenia „Senior” nie akceptują 50- i 60-latkowie, „Silverzy” to bardziej trafne słowo, ale niekoniecznie dla tych, którzy nie mają srebrnych włosów i nie zamierzają ich mieć. Można się zastanowić, czy stwierdzenie: „OK, Boomer!”, oznaczające mniej więcej „Cicho, Dziadku”, robi dobry PR, miłemu skądinąd, określeniu „Baby Boomers”? Dlatego pokolenie powojennego wyżu, entuzjastyczne i energetyczne, to w naszej optyce: Pokolenie Flexi.
Barbara Górnicka-Naszkiewicz: Wiek na rynku pracy jest atutem czy wadą? Jak to wygląda z punktu widzenia pracodawcy, a jak – pracownika?
Flexi.pl, Beata Ryba: Wiek na rynku pracy nie powinien być wadą, a zaletą, na którą (zarówno od strony pracownika, jak i pracodawcy) składają się niebagatelne doświadczenie, wiedza, umiejętności, ale też kompetencje miękkie. Jednak, jak pokazuje np. badanie Polskiego Instytutu Ekonomicznego: „Dyskryminacja ze względu na wiek na polskim rynku pracy – diagnoza” ze stycznia 2022 roku, są już pierwsze oznaki zmiany postaw, ale wciąż mamy do czynienia z występowaniem stereotypów. Zwróciłam już uwagę na różnorodność doświadczeń ludzi 50+, którzy pracowali w rozmaitych warunkach, jako pracownicy i jako pracodawcy. I równolegle przyjmując zmiany (ustrojowe, społeczne, kulturowe), których byli uczestnikami. Dlatego mają za sobą niesamowity bagaż cennych doświadczeń. To warto wykorzystać, stąd na Flexi.pl oferty pracy dedykowane Pokoleniu, ale też wiedza, jak się zaprezentować, jak stworzyć CV, jak szukać pracy, wykorzystując swoje atuty. Z drugiej strony pokazujemy też przykłady firm, dla których różnorodny i zróżnicowany zespół stanowią prawdziwą wartość. mBank, Ciech S.A., McDonald’s, Żabka, Randstad czy Hays to tylko kilka organizacji, które na łamach naszego portalu wypowiedziały się w tym obszarze. Organizacje podkreślają, jak ważne są reprezentowane przez pracowników 50+: wiedza, doświadczenie, lojalność w stosunku do pracodawcy, empatia, zrozumienie i zapewnienie balansu w zespole, mentoring, umiejętność przewidywania i oszacowania ryzyka, a w efekcie podejmowania trafnych decyzji. Pracodawcy powinni też zwrócić uwagę na to, że mimo panującego stereotypu o posiadaniu niskich kompetencji cyfrowych, przypisywanych Pokoleniu Flexi, inaczej postrzegają siebie sami zainteresowani. Badania pokazują (np. te przeprowadzone przez The Institute of Leadership and Management w Wielkiej Brytanii), że rekruterzy widzą dojrzałe pokolenia jako niechętne do nauki i awansu na wyższe stanowiska, posiadające niski (20%) lub bardzo niski (41%) potencjał rozwojowy. Tymczasem osoby 50+ chcą się rozwijać, co potwierdza chociażby nasza sekcja: Baza Specjalistów – sekcja, w której agregujemy zawodowe sylwetki Pokolenia Flexi, ludzi otwartych na nową aktywność zawodową.
Oczywiście w tej materii, a więc chęci autoprezentacji, jest sporo do zrobienia, stąd właśnie działania Flexi.pl adresujące takie potrzeby. Jednak warto powiedzieć, że wspomniane już badania pokazują jednocześnie, że pracownicy 50+ oceniają swoją chęć rozwoju na 94%. Tych wzajemnych zalet jest jeszcze więcej. Tak, jak dla pracodawcy będą to mniejsza rotacja w zespole czy korzyści finansowe wynikające z zatrudnienia osoby 50+, tak pracownik 50+ może służyć wiedzą, np. jako Interim Manager, a komunikacja i empatia, którą wnosi do organizacji, to nieoceniony zasób dla zespołu.
Barbara Górnicka-Naszkiewicz: Czy ageizm na rynku pracy to w Polsce powszechne zjawisko? Jak można mu zaradzić?
Flexi.pl, Beata Ryba: Jak wspomniałam, Polski Instytut Ekonomiczny zrealizował w 2021 roku eksperyment, weryfikując, czy i jak rekruterzy w firmach reagują na zgłoszenia kandydatów, reprezentantów generacji: w wieku 28 i 52 lat. Efekt badania, to konstatacja: młodsi kandydaci (poniżej 30 lat) otrzymywali zaproszenie na rozmowę rekrutacyjną średnio 2 razy częściej niż starsi (powyżej 50 lat). Ponadto, rekruterów rzadziej interesowała współpraca z kobietami 50+ niż z rówieśnikami reprezentującymi młodsze pokolenie. I choć widać już pierwsze symptomy zmiany postaw, zjawisko należy nagłaśniać, a działaniami przeczyć utartym sądom. Dlatego też na Flexi.pl, oprócz ofert pracy, które nie akcentują wieku, a w benefitach nie skupiają się na otwartym, dynamicznym i młodym zespole, a po prostu na wartościowym zespole, pokazujemy tzw. dobre praktyki działań. Sami aktywnie promujemy potencjał zawodowy ludzi 50+. Inna rzecz, która tutaj nie padła, a ma wielkie znaczenie, to demografia, która wymusi na pracodawcach zmianę polityki zatrudnienia z uwzględnieniem miejsca dla osób 50+. Jednak tutaj równolegle należy pokazywać wartość i potencjał, aby tworzyć społeczną świadomość i eliminować ageizm, i inne narosłe, krzywdzące poglądy na temat wieku. A po prostu promować różnorodność, która zarówno w obszarze wieku, jak i innych – płci np., jest wartością samą w sobie.
Barbara Górnicka-Naszkiewicz: Termin „Pokolenie Flexi” to również walka ze stereotypami. W jaki sposób różnego rodzaju przedsięwzięcia Flexi.pl kreują wizerunek osób dojrzałych i starszych w Polsce?
Flexi.pl, Beata Ryba: Nie chcę, by zabrzmiało to górnolotnie, ale trochę jest tak, że sam koncept jest już takim sposobem na przełamanie zakorzenionego obrazu. Co warte podkreślenia, za określeniem: Pokolenie Flexi idą witalność, otwartość, elastyczność. Ludzie 50, 60, 70 nie czują się Seniorami, wymagającymi wsparcia czy opieki. Są gotowi na realizację marzeń i planów. Jak więc kreujemy wizerunek ludzi dojrzałych? M.in. pokazując historie, autentyczne #Portrety Pokolenia Flexi, interim managerów, przedsiębiorców. Cykl #Portrety Pasji to z kolei historie użytkowników, które ukazują, jak przedsiębiorcze jest to pokolenie. Przedsiębiorczość owa nie oznacza zawsze pracy zawodowej, jest to po prostu aktywność w obszarze prywatnym. Także odnajdywania siebie na emeryturze, ale również w sytuacjach, kiedy osoby np. pracują już w mniejszym wymiarze czasu pracy. Pokazujemy na przykładach naszych Bohaterów, że tworzenie poezji, szycie, pieczenie tortów to pasja. Jak podkreślają nasi Interlokutorzy: “Pasja to rzecz, której nie sposób odnaleźć bez próbowania… I nie sposób jej sobie wymyślić bez doświadczania! Dlatego, jeśli zastanawiamy się, jak ją znaleźć, musimy testować i eksperymentować.” O tych eksperymentach, które są piękne i inspirujące, mówimy!
Pracujemy, rozwijamy się, budując sekcję ofert pracy, dedykowanym ludziom 50+, równolegle zwiększa się baza współpracujących z nami organizacji. One chcą promować potencjał różnorodnych wiekowo zespołów, otwierając się na ludzi 50+. W cyklu rozmów #DoPowiedzenia podejmujemy tematy, które ten potencjał pokazują, przecząc stereotypom na temat nieefektywnego pracownika z Pokolenia Flexi, rekrutacji i innych, często społecznych zagadnień. Np. w odsłonie: Jaki jest pracownik 50+, przedstawiciele firm stwierdzają, że Pokolenie Flexi wnosi do organizacji nie(d)ocenione wiedzę i doświadczenie. Ponadto, w ostatnim czasie Flexi.pl wraz z Kapitułą w składzie: ks. Adam Boniecki, Prof. Dr hab. n. med. Anna Dobrzańska, Dariusz Duma, Agnieszka Holland, prof. Dr hab. med. Zbigniew Lew-Starowicz, Ilona Łepkowska, Tomasz Mikołajczak i Henryk Orfinger i Partnerami wydarzenia uhonorowało 21 Osób Flexi na XXI wiek, wyłaniając niezwykłych ludzi – ambasadorów przesłania, że warto być aktywnym, niezależnie od metryki.
Wśród Laureatów byli, m.in.: Jolanta Kwaśniewska, Krystyna Janda, Artur Barciś i inni. Wszystkie te działania mają służyć promowaniu Pokolenia Flexi w przestrzeni społecznej i biznesowej, ale też łamaniu stereotypów.
Dziękuję za rozmowę
Artykuł powstał w ramach akcji „Senior to (nie) brzmi dumnie? Głos w dyskusji o stereotypach, ageizmie i problemach starzejącego się społeczeństwa” zainicjowanej
