Współpraca biznesu z NGO umożliwia rozwijanie kultury organizacyjnej wolnej od ageizmu [wywiad]

W jaki sposób organizacje pozarządowe mogą liczyć na wsparcie biznesu? Na czym polega wzajemna symbioza organizacji i przedsiębiorstwa? O czym warto pamiętać, wdrażając CSR? Na te pytania odpowiada Katarzyna Konefał, która łączy świat organizacji pozarządowych z sektorem prywatnym.

Starzejące się społeczeństwo to wyzwanie, zarówno dla biznesu, jak i dla ngo. Czy organizacje pozarządowe mogą dziś liczyć na wsparcie biznesu?

Starzejące się społeczeństwo to jedno z kluczowych wyzwań demograficznych XXI wieku, które dotyka wielu aspektów życia społecznego, gospodarczego i politycznego. Z jednej strony oznacza rosnącą grupę seniorów z różnorodnymi potrzebami zdrowotnymi, społecznymi i ekonomicznymi, a z drugiej – konieczność dostosowania się zarówno przez biznes, jak i organizacje pozarządowe do tej nowej rzeczywistości. W tym kontekście pytanie o wsparcie NGO w realizacji swojej misji związanej ze starzeniem się społeczeństwa przez biznes staje się bardzo ważne. Warto w tej kwestii przeanalizować kilka kluczowych.

Po pierwsze istotne są potrzeby społeczeństwa, które nieustannie się zmieniają. Starzejące się społeczeństwo generuje liczne wyzwania, takie jak rosnące zapotrzebowanie na usługi opiekuńcze i zdrowotne, potrzeba przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu osób starszych, konieczność edukacji w zakresie cyfrowego włączenia seniorów czy adaptacja infrastruktury i przestrzeni publicznych do potrzeb osób starszych.

Dla biznesu oznacza to szansę na rozwój nowych produktów i usług, takich jak technologie wspomagające codzienne życie seniorów, usługi zdrowotne, mieszkalnictwo dostosowane do potrzeb osób starszych czy rozwiązania z zakresu tzw. srebrnej gospodarki (ang. silver economy). Dla NGO jest to natomiast przestrzeń do rozwijania działań prospołecznych, od edukacji i aktywizacji osób starszych po prowadzenie programów wsparcia w zakresie zdrowia psychicznego czy przeciwdziałania izolacji społecznej.

Biznes coraz częściej dostrzega, że współpraca z organizacjami pozarządowymi w zakresie wspierania seniorów to nie tylko działanie w duchu odpowiedzialności społecznej, ale także budowanie pozytywnego wizerunku. Wspieranie inicjatyw na rzecz starzejącego się społeczeństwa pozwala firmom na zwiększenie zaufania wśród konsumentów, którzy coraz większą wagę przywiązują do wartości społecznych i etycznych. Tworzą się także nowe rynki zbytu. Seniorzy to rosnąca grupa konsumentów o zróżnicowanych potrzebach, a to stwarza możliwości dla firm, które chcą dostarczać produkty i usługi odpowiadające na te wymagania.

Kolejnym ważnym obszarem jest zarządzanie zmianami demograficznymi w strukturze pracowników. Starzenie się społeczeństwa dotyczy także siły roboczej. Współpraca z NGO może pomóc firmom w dostosowaniu strategii HR do potrzeb starszych pracowników oraz przygotowania ich do aktywnej starości.

Firmy, które chcą być konkurencyjne i atrakcyjne na rynku pracy, muszą wprowadzać strategie wspierające starszych pracowników oraz przyciągające doświadczonych kandydatów. Biznes coraz częściej otwiera się na zatrudnianie starszych pracowników, którzy mogą wnosić do zespołów unikalne doświadczenie, stabilność i perspektywę. Przygotowują oferty pracy dostosowane do możliwości i oczekiwań osób w wieku 50+ oraz podkreślają w procesach rekrutacyjnych wartość doświadczenia życiowego i zawodowego.

Starszym pracownikom często potrzebne są bardziej elastyczne warunki zatrudnienia. Chodzi tu o elastyczne godziny pracy i możliwość pracy zdalnej, zapewnienie ergonomicznych stanowisk pracy dostosowanych do potrzeb fizycznych starszych pracowników czy też tworzenie programów wsparcia zdrowotnego, takich jak dostęp do konsultacji medycznych czy programy wellness.

Starszym pracownikom można pomóc w aktualizowaniu ich umiejętności poprzez organizację szkoleń technologicznych, które pozwalają na łatwiejsze adaptowanie się do cyfrowych narzędzi pracy lub programy mentoringowe, w których starsi pracownicy dzielą się wiedzą z młodszymi, co buduje poczucie ich wartości w zespole.

Odpowiedzialne firmy prowadzą programy wspierające pracowników w przejściu na emeryturę, oferując np. doradztwo finansowe, warsztaty z planowania emerytury czy możliwość pracy w niepełnym wymiarze czasu w okresie przejściowym.

Organizacje pozarządowe, które od lat działają na rzecz seniorów, dysponują doświadczeniem, zasobami i wiedzą, które mogą znacząco wesprzeć działy HR w tym zakresie. NGO, które na co dzień współpracują z seniorami, posiadają unikalną wiedzę na temat ich potrzeb, obaw i oczekiwań. Ta wiedza może być dla działów HR bezcenna w tworzeniu programów wsparcia. NGO wiedzą, jak dostosować rozwiązania do specyficznych wyzwań, takich jak zdrowie psychiczne, chroniczne choroby czy zmniejszenie aktywności fizycznej. Pomocne są także przy projektowaniu polityk zatrudnienia. Ich doświadczenie pomaga w tworzeniu stanowisk pracy i harmonogramów dostosowanych do starszych pracowników, uwzględniając ich ograniczenia i potencjał.

Organizacje pozarządowe często realizują projekty promujące integrację i przeciwdziałające dyskryminacji wiekowej. Współpraca biznesu z NGO umożliwia zatem rozwijanie kultury organizacyjnej wolnej od ageizmu. Wiedza NGO pomaga HR zidentyfikować i wyeliminować stereotypy dotyczące starszych pracowników. A tak ważne budowanie mostów międzypokoleniowych dzięki wsparciu NGO, znacząco wpłynie na poprawę atmosfery i kultury pracy.

Jak w praktyce powinna wyglądać społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR)?

Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) to strategia, która pozwala firmom angażować się w rozwiązywanie problemów społecznych w sposób świadomy i zrównoważony. W kontekście starzejącego się społeczeństwa CSR może przyjąć formę działań wspierających seniorów oraz instytucje zajmujące się ich opieką, np. domy opieki. Natomiast współpraca firm z organizacjami rzeczniczymi dla seniorów stanowi istotny element działań w ramach społecznej odpowiedzialności. Organizacje te pełnią kluczową rolę w podnoszeniu głosu seniorów w życiu publicznym, wspieraniu ich praw, a także w działaniach na rzecz poprawy jakości życia, zdrowia fizycznego i psychicznego. Firmy, angażując się w takie partnerstwa, mogą nie tylko przyczynić się do rozwiązywania problemów społecznych, ale także wzmocnić swój wizerunek jako podmiotu dbającego o zrównoważony rozwój i dobrostan różnych grup społecznych.

Firmy mogą wspierać organizacje rzecznicze finansowo, umożliwiając im realizację kluczowych projektów, jak kampanie na rzecz praw seniorów. Tutaj udaje się finansowanie inicjatyw mających na celu walkę z dyskryminacją ze względu na wiek (ageizm), promowanie równouprawnienia w dostępie do pracy, usług i opieki zdrowotnej. Kampanie zwiększające udział seniorów w życiu publicznym mogą przyciągnąć biznes, który wesprze projekty angażujące seniorów w działania obywatelskie, np. konsultacje społeczne, debaty czy inicjatywy samorządowe.

Bardzo dobrze rozwijają się partnerstwa przy programach wsparcia zdrowia psychicznego i fizycznego. Firmy mogą pomóc w tworzeniu miejsc, gdzie seniorzy znajdą profesjonalne wsparcie psychologiczne i terapeutyczne. Firmy technologiczne, z kolei mogą wspierać rozwój aplikacji mobilnych dla seniorów, które ułatwiają dostęp do terapii online, relaksacji czy treningów pamięci. Coraz głośniej i śmielej mówimy o higienie naszej psychiki. Jest to ważne na każdym etapie życia człowieka.

Sektor prywatny może wspierać organizacje w działaniach na rzecz zdrowia psychicznego seniorów promujące wiedzę na temat depresji w starszym wieku lub finansując dostęp do specjalistycznej pomocy psychologicznej dla seniorów, szczególnie tych mieszkających samotnie.

Jeśli mowa o walce z samotnością, firmy mogą zaangażować się we wspieranie inicjatyw przeciwdziałających izolacji społecznej. Istotna rolę odgrywa tutaj wolontariat korporacyjny, gdzie pracownicy mogą odwiedzać seniorów, organizować dla nich spotkania czy pomagać w codziennych obowiązkach. Technologia idzie cały czas do przodu, a więc pomocne są także wszelkie formy programów teleopieki, czyli wspólnego tworzenia rozwiązań technologicznych, takich jak systemy, które pozwalają seniorom czuć się bezpiecznie w domu i umożliwiają łatwy kontakt z bliskimi.

Wróćmy do podnoszenia głosu starszego pokolenia. Firmy mogą finansować i promować działania organizacji, które walczą o większy udział seniorów w życiu publicznym. Organizowanie wydarzeń, gdzie seniorzy mogą przedstawiać swoje potrzeby i postulaty władzom lokalnym i krajowym, czy inicjowanie dialogu z instytucjami rządowymi w celu zmiany polityki społecznej na bardziej przyjazną dla osób starszych. To wszystko może okazać się ważną rolą dla biznesu odpowiedzialnego społecznie.

Idźmy dalej. Poprawa dostępu do usług. Prywatne firmy mogą wspierać trzeci sektor w tworzeniu inicjatyw poprawiających dostęp seniorów do ważnych usług, takich jak opieka zdrowotna i społeczna czy transport publiczny dostosowany do osób starszych i niepełnosprawnych. Branża transportowa może współpracować z NGO, aby wprowadzać ulgi i udogodnienia dla seniorów, np. bezpłatne przejazdy czy specjalne aplikacje ułatwiające planowanie podróży.

Z tego typu współprac wyłaniają się same korzyści, dla każdej ze stron. Dla seniorów to poprawa jakości życia, zwiększenie dostępu do opieki zdrowotnej i społecznej, większe zaangażowanie w życie publiczne. Dla firm – budowanie pozytywnego wizerunku, wzrost zaufania wśród klientów i społeczeństwa oraz możliwość rozwoju nowych produktów dostosowanych do potrzeb starzejącego się społeczeństwa. I wreszcie dla ngo, poprzez zwiększenie zasięgu i skuteczności działań, uzyskanie stabilnego wsparcia finansowego i merytorycznego.

O czym należy pamiętać, gdy wdrażamy CSR?

Dobry CSR, czyli społeczna odpowiedzialność biznesu, to coś więcej niż jednorazowe akcje charytatywne czy promowanie ekologicznych produktów. Dobry CSR to strategiczne podejście, które integruje działania na rzecz społeczeństwa, środowiska i interesariuszy z codziennym funkcjonowaniem firmy. Polega na autentycznym zaangażowaniu w rozwiązywanie realnych problemów społecznych i środowiskowych, z korzyścią zarówno dla biznesu, jak i dla otoczenia.

CSR opiera się na rzeczywistej chęci zmiany na lepsze, a nie na pozorowanych działaniach czy „greenwashingu”. To zrozumienie potrzeb społecznych, gdzie biznes analizuje, jakie problemy są istotne dla jej otoczenia, i angażuje się w działania, które przynoszą konkretne, mierzalne efekty. Ważne są długoterminowe projekty. CSR nie polega na jednorazowych akcjach, ale na stałym budowaniu relacji z interesariuszami i realizowaniu celów społecznych w sposób trwały.

CSR powinien być integralną częścią strategii biznesowej, a nie jedynie dodatkiem do działań marketingowych. Dobre praktyki CSR to takie, które są zgodne z misją firmy. Działania wynikają z wartości i celów organizacji, a nie z potrzeby poprawienia wizerunku. Firma realizuje działania, które wspierają społeczności, ale jednocześnie wzmacniają jej przewagę konkurencyjną.

Dobry CSR wymaga pełnej przejrzystości działań. Klienci, partnerzy i społeczeństwo muszą widzieć, że przedsiębiorstwo działa uczciwie i zgodnie z deklarowanymi wartościami. Ważne są regularne publikowanie raportów na temat swoich działań CSR, podkreślając zarówno sukcesy, jak i wyzwania oraz otwartość na krytykę. Autentyczne firmy słuchają opinii interesariuszy i są gotowe dostosować swoje działania, jeśli pojawiają się uwagi.

Odpowiedzialność społeczna często wiąże się z wdrażaniem nowych, nieszablonowych rozwiązań. Rozwijają się wtedy zrównoważone produkty i usługi. Można tworzyć rozwiązania, które minimalizują wpływ na środowisko i odpowiadają na potrzeby przyszłych pokoleń. Warto wykorzystywać nowe technologie. Automatyzacja, analiza danych czy sztuczna inteligencja mogą pomóc w realizacji bardziej efektywnych działań CSR.

Cała społeczna odpowiedzialność biznesu to nie tylko działania na rzecz społeczności zewnętrznych, ale również inwestowanie w rozwój i dobrostan pracowników. Firma tworzy środowisko pracy, w którym promowane są wartości takie jak równość, różnorodność i inkluzyjność. Natomiast wolontariat pracowniczy to świetny sposób na budowanie zespołu i zwiększanie motywacji poprzez wspólne działania na rzecz społeczności.